Mnogi su na Balkanu nastojali primijeniti napoleonski princip po kojem jedna nacija=jedna država, tj. po kojem svaki narod mora imati svoju nacionalnu državu, što je rezultiralo balkanizacijom.

Plurinacionalni koncept je suprotstavljen toj ideji zato što zaključuje da “nacija ne mora nužno formirati vlastitu državu, već nekoliko nacija može formirati jednu državu.”

“Plurinacionalna država je politička i pravna organizacija društva s nekoliko nacija ujedinjenih u jedinstvenu državu s reprezentativnom plurinacionalnom vladom i podliježe jedinstvenom političkom ustavu.”

“Plurinacionalna država formira se političkom i administrativnom decentralizacijom, administrativni sistem je kulturno heterogen i omogućava sudjelovanje svih društvenih skupina i sektora.”

“Plurinacionalna država je pluralna, decentralizirana i autonomna.”

Takva je Bosna i Hercegovina. Takav je od samog početka koncept bosanskohercegovačke republike koji je jasno izražen u rezoluciji na Prvom zasjedanju ZAVNOBiH-a u Mrkonjić Gradu, 1943. godine.

U toj rezoluciji između ostalog stoji: “Danas Narodi Bosne i Hercegovine kroz svoje jedino političko pretstavništvo, Zemaljsko antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Bosne i Hercegovine, hoće da njihova zemlja, koja nije ni srpska, ni hrvatska ni muslimanska nego i srpska, i muslimanska i hrvatska bude slobodna i zbratimljena Bosna i Hercegovina, u kojoj će biti osigurana puna ravnopravnost i jednakost svih Srba, Muslimana i Hrvata. “

Godinu dana kasnije, na Drugom zasjedanju u Sanskom Mostu ZAVNOBiH-a donesena je deklaracija o pravima građana koja pored građanskih prava i sloboda garantuje “ravnopravnost Srba, Muslimana i Hrvata Bosne i Hercegovine koja je njihova zajednička i nedjeljiva domovina”, što današnjim riječima znači da BiH jednakopravno čine, tvore (konstituiraju) ova tri naroda.

Opet nepunu godinu dana kasnije, u aprilu 1945. u oslobođenom Sarajevu, na Trećem zasjedanju ZAVNOBiH-a, na temeljima rezolucije sa Prvog zasjedanja i deklaracije sa Drugog, nastaje Narodna Republika Bosna i Hercegovina i donesen je Zakon o Narodnoj vladi.

Neko ovakvu republiku može zvati “sovjetskim konceptom”, ili pak “etničkim konceptom”, ali činjenica je da se radi o plurinacionalnom konceptu.

Postoje primjeri plurinacionalnih država u Latinskoj Americi, država kao što su Ekvador, Bolivija, Peru, ali i neki vrlo slični koncepti u Evropi. Plurinacionalni koncept prepoznaju ustavi Rusije i Španije. Švicarska i Belgija ga ne prepoznaju, ali one svoju pluralnost zasnivaju na teritorijalnom principu, na podjeljenosti na jezike koja je zapravo podijeljenost na teritorije, tj. regije u kojima žive “zajednice” koje pričaju različitim jezicima.
Takva etno-teritorijalna podjeljenost je nešto čemu se protivim u BiH jer je do nje došlo nasilnim putem, ratnim dejstvima i etničkim čišćenjem, ili pak “humanim preseljenjem” nakon rata, uprkos Aneksu 7.

Radi toga insistiram na jednakopravnosti tri nacije koje konstituiraju bosanskohercegovačku državu na svakom pedlju BiH, počevši od glavnog grada Sarajeva.

Radi toga se, kao neko ko drži do aktuelnog Ustava (bez kojeg ne bih mogao biti povratnik u Sarajevo, a ni zastupnik u SKS), a i državnopravnog kontinuiteta BiH, protivim tome da neki dužnosnici i političari u Sarajevu nazivaju Srbe i Hrvate etnijama, etnicitetima i sl. kao i tome da Srbi i Hrvati imaju neslužben status nacionalnih manjina u Kantonu Sarajevo i Sarajevu kao glavnom gradu njihove države, jer to vodi ka ozvaničavanju etno-teritorijalne podjele i etnokratije u BiH.

Ja insistiram na Bosni i Hercegovini kao slobodnoj, nezavisnoj, suverenoj, demokratskoj, interkulturalnoj, decentralizovanoj, sekularnoj i plurinacionalnoj državi koju konstituišu tri Ustavom eksplicitno navedene nacije u zajednici sa drugim narodima, građankama i građanima, a koji zajedno, kao mnogonacionalni Bosanci i Hercegovci, žive pomiješano i jednakopravno na čitavoj njenoj teritoriji, u svim njenim gradovima, pa i u glavnom gradu Sarajevu.

To je jedina Bosna i Hercegovina koju priznajem, a koju i sam Ustav definiše. Takvu Bosnu i Hercegovinu, po meni, ljevica treba promovisati, zajedno sa pomirenjem i reintegracijom bosanskohercegovačkog i regionalnog društva.

U tome ne vidim ništa kobno, zlobno, zlokobno i za osudu, već naprotiv.

(U nastavku: građanski/državni nacionalizam kao alternativa etnonacionalizmu)